پشت پرده دهمین انتخابات ریاست جمهوری؛ «غبار در خرداد» تنها تاریخ شفاهی انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸

پس از دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در خرداد ۱۳۸۸، نامزدهای شکست‌خورده انتخابات به بهانه «تقلب»» اعتراضاتی را آغاز کردند که رفته‌رفته فضای سیاسی اجتماعی کشور را با فتنه‌ای پیچیده مواجه کرد. فتنه‌ای که سناریو آن ماه‌ها قبل از انتخابات طرح‌ریزی شده بود و همه دشمنان خارجی و معارضان داخلی را امیدوار به براندازی نظام جمهوری اسلامی کرد. سناریوی فتنه ۸۸ در چند مرحله ادعای تقلب، صیانت آرا و آشوب، برنامه‌ریزی شده بود: ادعای تقلب، صیانت آرا و آشوب.

در طی مدت اغتشاشات و اردوکشی‌های خیابانی فتنه‌گران، رهبر انقلاب همواره سعی می‌کرد سران فتنه را به قانون‌گرایی دعوت کند. بلافاصله بعد از انتخابات و در روز ۲۵ خرداد، میرحسین موسوی با رهبر معظم انقلاب دیدار کرد و در این دیدار مقام معظم رهبری به وی توصیه کردند: «در دوره‌های قبلی انتخابات نیز برخی افراد و نامزدها، مسائلی داشتند که از طریق شورای نگهبان به عنوان مرجع قانونی رسیدگی به شکایات انتخاباتی، پیگیری کردند و طبعاً در این دوره نیز مسائل باید از طریق قانونی دنبال شود.» ایشان در همین دیدار با اشاره به تحریکات دشمن و برخی طراحی‌های پشت صحنه برای به آشوب کشاندن خیابان‌ها خطاب به موسوی افزودند: «جنس شما با این گونه افراد متفاوت است و لازم است کارها را با متانت و آرامش پیگیری کنید.»

سرانجام متعاقب شدت گرفتن اغتشاشات خیابانی، مردم ایران در ۹ دی‌ماه در حمایت از نظام و انقلاب وارد میدان شدند. حضور میلیونی مردم در راهپیمایی ۹ دی در سراسر کشور تیتر اول همه روزنامه‌های کشور شد.

کتاب «غبار در خرداد» نوشته جواد موگویی که توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شده، تاریخ شفاهی انتخایات ریاست جمهوری سال ۸۸ است. او در این کتاب با افراد مختلف از احزاب مختلف مصاحبه کرده است. افرادی چون: غلامعلی حداد عادل، محمد عطریان‌فر، فائزه هاشمی، صادق زیباکلام، پرویز سروری، علی اصغر زارعی، حمید رسایی، عبدالحسین روح الامینی، مصطفی کواکبیان، سید محمدعلی ابطحی و….

به راستی چه شد که انتخابات ریاست جمهوری دهم، جنجالی ترین انتخابات تاریخ معاصر ایران شد؟ چه شد که اولین مناظره های انتخاباتی تاریخ ایران، این گونه جنجالی شد؟ چه شد که احمدی نژاد در ثانیه های مناظره و پیش چشم ده ها میلیون بیننده تلویزیونی سخن از نقش مرحوم هاشمی رفسنجانی در انتخابات راند و پای فرزندان وی را به انتخابات دهم کشاند؟ چه شد موسوی ساعت ۲۳ روز انتخابات، خبر پیروزی خود را اعلام کرد؟ چه شد که محسن رضایی در نامه به شورای نگهبان از رأی ۸ میلیونی مردم به او خبر داد؟ رهبر انقلاب در جلسه دو نفره با موسوی به او چه گفت و چه شنید؟ در جلسه نمایندگان کاندیداها با رهبر انقلاب چه گذشت؟ چه شد که نماز جمعه ۲۹ خرداد، تاریخی‌ترین نماز جمعه انقلاب شد و برای نخستین بار بسیای از شبکه های تلویزیونی دنیا آن را زنده پخش کردند؟ در کهریزک چه گذشت؟ در روز عاشورای ۱۳۸۸ چه گذشت و چگونه ۹ دی متولد شد؟ و سؤالات بسیار دیگر که مخاطب می تواند در لابلای صفحات این کتاب، آن را پیدا کند.

هیچگاه پاسخ دقیق و روشنی به این سؤالات و صدها سال دیگر داده نشد و بسیاری از این سؤال ها در هیاهوهای سیاهی گم شد. دادگاه‌های داغ مرداد ماهِ متهمان حوادث انتخابات نیز نتوانست غبار خرداد ۱۳۸۸ را برطرف و گرد تردید را از انتخابات پاک کند.

در این سال‌ها، باید به جای عبور از آن روزها ثانیه‌های آن را روایت می‌کردند که نشد و حالا پس از چندین سال ابهامات و سؤال های آن خرداد غبار گرفته، به دیواری محکم تبدیل شده که هرچه از آن می‌گذرد ضخیم‌تر می‌شود.

نویسنده کتاب «غبار در خرداد» در مهرماه ۱۳۸۸ تصمیم می‌گیرد رو در روی شخصیت‌ها و بازیگران انتخابات دهم قرار بگیرد و پاسخ سؤالات نسل خود را در فضای آرام و فارغ از هیجانات سیاسی پیدا کند، تا شاید بخشی از شبهات و سوء تفاهم‌ها برطرف شود. او تصمیم گرفت برخلاف رویکرد مرسوم رسانه‌ها که تنها مروج جریان هم‌فکر خود هستند، سراغ همه شخصیت‌ها از جناح‌ها و احزاب مختلف برود. از کارگزاران و حزب مشارکت تا جامعه مدرسین و جبهه پایداری. کار بسیار دشوار بود. حوادث به سرعت در حال سپری شدن بود و بسیاری ترجیح می‌دادند سکوت پیشه کنند تا سیر حوادث روی ثبات به خود گیرد و آنگاه لب بگشایند. اما این تنها دشواری‌های خاطره‌نگاری انتخابات سال ۸۸ نبود. برخی از شخصیت‌هایی که او خواهان مصاحبه با آنها بود در زندان به سر می‌بردند. تنها راه چاره، انتظار برای اتمام دوران محکومیتشان بود. علاوه بر این، برخی دیگر به دلیل مشغله کاری به سختی وقت مصاحبه می‌دادند.

نگارش این کتاب پس از ۵ سال در شهریور ۱۳۹۳ به پایان رسید و بنا به دلایلی که برخی از ناشرها، این کتاب را بر اساس قوانین خاصی که خود تعریف کرده بودند، قبول نمی‌کردند. نهایتاً نشر خصوصی شهید کاظمی آن را منتشر کرد.

با گذشت بیش از ۱۴ سال از انتخابات ۱۳۸۸، ده‌ها کتاب درباره این رویداد منتشر شده است. برخی از آنها صرفاً روزشمار حوادث را جمع آوری کرده‌اند. برخی دیگر به مبانی نظری و جامعه‌شناسی این حوادث پرداختند؛ اما هیچ‌یک سراغ بازیگران این حادثه نرفتند و پای سخن آنان ننشسته‌اند. برای همین «غبار در خرداد» نخستین اثر تاریخ شفاهی حوادث انتخابات ۱۳۸۸ است که بدون کم و کاستی منتشر شد.

«غبار در خرداد» اثر جواد موگویی در ۵۱۹ صفحه در قطع رقعی به همت انتشارات شهید کاظمی منتشر شده و تا کنون دوبار به زیر چاپ رفته است.

منبع: خبرگزاری کتاب ایران ایبنا