دسته‌بندی بلاگ

مشاهده همه دسته‌بندی‌ها

پست‌های ویژه

به یاد شهید محسن حججی؛ سربلند مثل جابر

ارسال شده در: اخبار انتشارات شهیدکاظمی, اخبار دنیای کتاب, بسته‌های پیشنهادی کتاب

1404-05-19

«جابر» نام جهادی «شهید محسن حججی» بود که بالاخره به آرزویش یعنی شهادت رسید و همانگونه که می‌خواست سربلند و روسفید شد.

مطالعه بیشتر

بررسی کتاب «تو زودتر بکش»/۸ حفره‌ای که اسرائیل برای ترور عماد مغنیه از آن نفوذ کرد/رد پیشنهاد قتل همزمان سردارسلیمانی و حاج‌رضوان

ارسال شده در: اخبار انتشارات شهیدکاظمی, اخبار دنیای کتاب, بسته‌های پیشنهادی کتاب

1404-05-18

در آن‌برهه حاج‌عماد مانند بسیاری دیگر از فعالان حوزه مقاومت، سوریه را یکی از امن‌ترین میدان‌ها می‌دانست. برآوردی،...

مطالعه بیشتر

توسط انتشارات شهید کاظمی؛ کتابچه دعای «وعده صادق» منتشر شد

ارسال شده در: اخبار انتشارات شهیدکاظمی, اخبار دنیای کتاب, بسته‌های پیشنهادی کتاب

1404-05-15

کتابچه دعای «وعده صادق»؛ توصیه امام خامنه‌ای برای خواندن برای پیروزی توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شد.

مطالعه بیشتر

یادداشت// کتاب شهاب دین

ارسال شده در: اخبار انتشارات شهیدکاظمی, اخبار دنیای کتاب, بسته‌های پیشنهادی کتاب

1404-05-14

بِسـمِه رَبِّ المَهدیـــے در کنار روح بزرگ‌شان، از آخرین زیارت حضرت معصومه (س) با داستان همراه شدم. از پیش از تولد،...

مطالعه بیشتر

توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شد؛ «یهود ستیزی» واقعیت یا دستاویز سیاسی به چاپ سوم رسید

ارسال شده در: اخبار انتشارات شهیدکاظمی, اخبار دنیای کتاب, بسته‌های پیشنهادی کتاب

1404-05-08

کتاب «یهود ستیزی» واقعیت یا دستاویز سیاسی به‌قلم علیرضا سلطانشاهی از سوی انتشارات شهید کاظمی به چاپ سوم رسید.

مطالعه بیشتر

مشاهده همه پست‌های ویژه

آخرین نظرات

سلام و صبح به خیر بر پرهیز از شعارزدگی در کتاب «آقای هاشمی»

★★★★★ (5.0)

کتاب اقای هاشمی
محسن هاشمی رفسنجانی هستم . نتوانستم اینترانتی کتاب را...
زهرا بر دکل؛ تعیین کننده سرنوشت انتخابات آینده کشور!

★★★★★ (5.0)

کلمات نامناسب در کتاب
سلام در بعضی سطور کتاب کلمات نادرستی به کار رفته مثلاً در...
حبيب پاكباز بر جاسوسی و خیانت داخلی ها!

★★★★★ (5.0)

عدم دريافت كتاب جاسوس بازي ٢
هزينه كتاب جاسوس بازي ٢ راپرداخت كردم متاسفانه هنوزكتاب...
سما بر چاپ پنجم کتاب نفوذ در موساد داستان های واقعی از رخنه اطلاعاتی در رژیم صهیونیستی توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شد

★★★★★ (5.0)

اصلاح صفحه
سلام وقت به خیر کاش طرح جلد رو به طور کامل در این صفحه...
گل یاس بر کتاب فرمانده خانطومان رو پله چهارم نشست

★★★★★ (5.0)

نظر درباره کتاب برای زین اب
من تا قبل از اینکه کتاب برای زین اب را بخوانم، اطلاعات...

مشاهده همه نظرات

یادداشتی بر کتاب دارزن

مخاطب به درد و رنج اُسرا نزدیک می‌شود و چرایی و چگونگی این رنج‌ها را درمی‌یابد. علاوه بر آن شخصیت اصلی را می‌شناسد و به همدلی باورپذیری با او می‌رسد.

در نوشتار پیش‌رو به سه ویژگی دار زن اشاره خواهد شد:

ویژگی نخست: بیان جزئیات در روایت.

ویژگی دوم: افتتاحیه خوب.

ویژگی سوم:‌تحقیر و خشونت کومله‌ها علیه اُسرا.

ویژگی اول: بیان جزییات در روایت

کارکرد جزییات در ادبیات تا جایی است که صراحتاً می‌توان ادعا کرد ادبیات با کلیات ساخته نمی‌شود. ادبیات ایده‌ها و مفاهیم و موضوعات کلی را دریافت می‌کند و از دل این کلیات، جزییات منحصربه فردی برای شخصیت و موقعیت و رویدادها ایجاد می‌کند تا رمان و یا داستان‌ در ذهن مخاطب ثبت شود. وقتی با بازنمایی شخصیتی در کار روبه‌رو هستیم، مانند اصغر اقلیدی، مخاطب علاقه‌مند است فصل تمایز این شخصیت و رویدادهایی را که از سر گذرانده است، بخواند. هرچه این تمایزها بیشتر و با دقت پرداخته شده باشد، شخصیت و موقعیت‌هایی که تجربه کرده است در ذهن خواننده ماندگارتر خواهد شد.

بیان جزییات در دارزن مختص زمانی است که اصغر اقلیدی راوی داستان، از اسارت و زندانی شدنش در زندان کومله می‌گوید. لذتی که اصغر و دوستانش از سوپ متفاوتی که کمی گوجه و سبزی تازه به آن اضافه شده و آرام‌آرام خوردن تکه‌های نان برای سیر شدن، افتادن دندان‌های جلویی اصغر، از دست دادن به قول خودش یک خرمن مویی که روی سرش داشت آن هم در هفت ماه اسارت، اصغر و رنجی را کشیده است برای ما به خوبی روایت می‌کند:

«همین‌طور که از سرما می‌لرزیدم، به جان کف پاهایم افتادم. جای یک سنگ پاشور خالی بود تا پوستم را قشنگ بِکَند. ماهی یک‌بار کف پاهایم پوست می‌انداخت. با دست ورقه‌های نازک پوست مرده را می‌کشیدم و روی زمین می‌انداختم. پر از خار و خرده چوب و زخم و عفونت بود. سر انگشتم را هم که رویش می‌کشیدم درد می‌گرفت.» (کوهکن، ۱۴۰۱ : ۱۲۱).

فصل‌های ابتدایی روایت دارزن، دارای روایتی شتاب زده است. گویا از هر بخشی از داستان زندگی اصغر قسمت عمده‌ای قیچی شده است. از قبل انقلاب به سرعت وارد انقلاب می‌شویم از انقلاب به جنگ پیوند می‌خوریم و از جنگ به مجروحیت و اسارت. تنها بخش آخرِ کار، یعنی اسارت، روایتی عاری از شتاب‌زدگی دارد و از ابتدا تا انتها جذاب است. باقی روایت‌ها گویا با دور تند نوشته شده‌اند. البته و صدالبته منظورم زیاده‌گویی نیست. منظورم تمرکز دقیق بر بخشی است که نویسنده می‌نویسد. به‌طورمثال مخاطب در فصل «فاطمۀ دایی رحیم» یک‌دفعه از فضای امن خانه و گفت‌وگوهای خانوادگی، وارد فضای زُبیدات و مجروحیت اصغر می‌شود. به‌طورکلی فصل‌های ابتدایی در دارزن حرف تازه‌ای ندارد. زندگی روستایی و فقر و حضور جاویدخان به عنوان خانی زورگو و قدرتمند، صحنه‌هایی است که با همین ساختار در بسیاری سریال‌ها و فیلم‌ها و داستان‌ها، دیده و خوانده‌ایم. البته در دو بخش، فضای تازه می‌بینیم. در بخشی جاوید‌خان را بعد از انقلاب و در دوران جنگ در مسجد روستا می‌بینیم که برای کمک به جبهه پول می‌دهد. این در حالی است که خود جاوید‌خان گفته بود که نمی‌خواهد وارد روستا شود تا آب‌ها از آسیاب بیفتد:

«از تعجب فقط نگاهش می‌کردم. جاویدخان و مسجد! با تردید از در مسجد آمد داخل و رفت پیش کرامت. چند تا اسکناس از توی جیبش در آورد. خودش می‌گفت هروقت کوه‌های سیوند تمام شد پول‌های من هم تمام می‌شود. جلو رفتم تا صدایش را بشنوم. پول را کف دست کرامت گذاشت.

_ برای کمک به جبهه آورده‌م.

کرامت اسکناس‌ها را گرفت. دستش را گذاشت روی شانۀ جاویدخان و قبول باشدی گفت. برایم جالب بود که جنگ همه را با هم متحد کرده، چه رعیت و چه مالک. توی همین فکرها بودم که هُل خوردم به جلو.تا برگشتم حمید را دیدم که دارد می‌خندد.» (کوهکن، ۱۴۰۱ :۶۱).

فضای تازۀ بعدی حضور شخصیت دایی‌رحیم و جنگل‌بانی و مشکلات مربوط به آن است.

ویژگی دوم: افتتاحیه‌ خوب

یکی از نقاط قوت اثر افتتاحیه آن است. این ورود به داستان با تنش و ناپایداری و اطلاع‌رسانی همراه است.

دارزن با جمله‌ای آغاز می‌‌شود و مخاطب متوجه وضعیت ناسازگار کلانتر و روستاییان با یکدیگر می‌شود. آن‌هم برای عبور گارد شاهنشاهی. نویسنده می‌خواهد شما را در جریان وضعیت روستا و فشاری که روی آن‌هاست قرار بدهد:

«_ همه باید سرشون رو پَتِی کنن.

با فریاد حاج‌کلانتر از توی کوچه بره سفید کوچکم را که تازه به دنیا آمده بود روی زمین گذاشتم و سرپا شدم. تا پایش به خاک کف آغل خورد به طرف شکم مادرش جست‌وخیز کرد. از توری فلزی آغل آمدم بیرون. خاله بی‌خیال شستن قابلمۀ چُدن شد و شیر آب حوض را بست. همین‌طور که با عجله بلند می‌شد گرۀ لچکش را از پشت سر باز کرد. عالیه خانم سرش را از پنجرۀ قدی اتاقش که روی آخور گوسفندها بود بیرون آورد:

_شاه بی‌بی چه خبره؟

خاله دستان خیسش را با قبایش خشک کرد و سرش را بالا برد.

_ باز حاج کلونتر جنی شده! خدا رحم کنه.» (کوهکن، ۱۴۰۱ :۹).

دار زن در افتتاحیۀ خود از مقدمه‌چینی پرهیز می‌کند و مخاطب را با مکان و موضوع موردنظر روبه‌رو می‌کند.

ویژگی سوم: تحقیر و خشونت علیه اُسرا

مطلبی که اگر مخاطب روایت‌هایی از دوران اسارت باشید در همۀ آن‌ها تکرار می‌شود خشونت روانی و تحقیر و خشونت وحشیانه فیزیکی بعثی‌هاست. البته در روایت دار زن کومله‌ها مدنظر هستند. چه اسارت هفت ماهه اصغر اقلیدی در دست کومله باشد چه اسارت اسیر دیگری در ارودگاه‌های عراق باشد،به یک شکل خشونت روانی را اعمال می‌کنند. اول این‌که در مرحلۀ ورود اُسرا حتماً یک نمایش نفرت اجرا می‌کنند. اهالی شهر و روستایی که اُسرا را از آن جا به سمت محل نهایی منتقل می‌کنند زن و مرد و بچه را جمع می‌کنند و دستور می‌دهند که با سنگ و آب دهن و الفاظ رکیک از آن‌ها استقبال شود. مرحلۀ بعد پاسدارگیری است. سپاه تنها سازمانی است که سرانش برای بعثی‌ها و یا کومله‌ها در کردستان مهم هستند. مرحلۀ بعد ناسزا گفتن به امام است. تصویر امام را پیش روی اسیر می‌گذارند و اگر او دشنام و اهانتی نکند شکنجه‌ها شروع می‌شود. این سه مرحله خشونت روانی که بسیار عمیق و دردناک است در خاطرات تمامی اُسرا دیده و شنیده می‌شود. و این سه مرحله نشان از ضعف بعثی‌ها و حزب کومله‌ست. ضعفی که می‌خواهند با اجبار به خیانت و دشنام و تحقیر بپوشانند.

موضوع دیگری که در دار زن به آن اشاره شده، (در اردوگاه‌های بعثی نیز این اتفاق افتاده است) تضعیف روحیۀ اسرا با تبلیغات منافقان است.

دار زن از اختتامیه‌ای حزن‌انگیز و به همان اندازه تأثیرگذار برخوردار است. لحظۀ ورود اصغر به خانه و ناباوری خواهر و دیگران از زنده بودن اصغر، صحنۀ تکان دهنده‌ای است و در نهایت این پدر است که با تمام خستگی‌ها و چشم انتظاری‌ها فرزندش را که هیچ شباهتی با آن‌چه قبلاً بوده است، ندارد می‌شناسد و در آغوش می‌کشد. این‌جاست که مخاطب مانند اصغر در دوران اسارت با خود می‌گوید خدا را شکر که مادر سال‌ها پیش از دنیا رفته و این صحنه را تجربه نمی‌کند.

سندی مؤمنی شهریورماه ۱۴۰۳

کتابنامه

کوهکن، طاهره، دارزن، تهران، نشر شهید کاظمی، ۱۴۰۱.

آیا این پست وبلاگ برای شما مفید بود؟ Yes (0) No(0)

Tags : اسارت, اسارت در زندان کومله و دمکرات, انتشارات شهید کاظمی, دارزن, راض بابا, روایت اصغر اقلیدی از دوران اسارت, زندان دمکرات, زندان کومله, طاهره کوهکن, مشاهده و خرید اینترنتی کتاب دارزن, مشاهده و خرید اینترنتی کتابهای طاهره کوهکن, من و کتاب, کتابهای طاهره کوهکن

Posted in: اخبار انتشارات شهیدکاظمی, اخبار دنیای کتاب, بسته‌های پیشنهادی کتاب